Pоštоvаni, Моlim Vаs dа mi izаđеtе u susrеt, i pоsаvеtuјеtе mе о mојim prаvimа. U pоstupku sаm rаzvоdа brаkа, sа suprugоm sаm živеlа X gоdinе, i gоdinu dаnа sаm bilа u brаku, suprug је prаviо rаznе scеnе, i rеšilа sаm dа spаsim sеbе rаzlаzоm. Оn rаdi zа XXXX kоmpаniјu, primаnjа su mu XXXXе. Biо је priјаvlјеn nа minimаlаc, а sаdа sе prеbаciо nа stаtus nеzаpоslеnоg licа, dа mi nе bi pоmаgао. Zаvеdеn је u Srbiјi kао аgеnciја, sа, rаčunоm u bаnci, nа kојi mu uplаćuјu rеdоvnо iznоs kојi sаm nаvеlа. Ја sаm nеzаpоslеnо licе, studеnt. Hvаlа vеlikо, unаprеd

Poštovana,

Iz predmetnog upita shvatili smo da se  pitanje odnosi na Vaša prava koja nastaju nakon razvoda braka, a koja se pre svega tiču prava na izdržavanje. Prilikom analize Vašeg pitanja imali smo u vidu Porodični zakon (“Službeni glasnik Republike Srbije” , br. 18/2005 i 72/2011- dr. zakon)(u daljem tekstu:  Zakon)

Pravo na izdrdržavanje

Izdržavanje se određuje prema potrebama poverioca i mogućnostima dužnika izdržavanja, pri čemu se vodi računa o minimalnoj sumi izdržavanja.

Potrebe poverioca izdržavanja zavise od njegovih godina, zdravlja, obrazovanja, imovine, prihoda i drugih okolnosti od značaja.

Mogućnost dužnika izdržavanja zavise od njegovih prihoda, mogućnosti za zaposlenje i sticanje zarade, njegove imovine, njegovih ličnih potreba, obaveze da izdržava druga lica i drugih okolnosti od značaja za određivanje izdržavanja.

Poveriac izdržavanja može po svom izboru zahtevati da visina izdržavanja bude određena u fiksnom mesečnom novčanom iznosu ili u procentu od redovnih mesečnih novčanih primanja dužnika izdržavanja. Ako se visina izdržavanja određuje u procenu od redovnih mesečnih  novčanih primanja  dužnika izdržavanja (zarada, naknada zarade, penzija, autorski honorar itd.), visina izdržavanja, po pravilu, ne može biti manja od 15% niti veća od 50% redovnih mesečnih novčanih primanja dužnika izdržavanja umanjenih za poreze i doprinose za obavezno socijalno osiguranje. Izdržavanje supružnika posle prestanka braka ne može trajati duže od pet godina. Izuzetno, izdržavanje supružnika po prestanku braka može se produžiti I posle isteka roka od pet godina ako naročito opravdani razlozi. (U Zakonu od člana 160 do člana 167).

Roditelj koji ne vrši roditeljsko pravo ima pravo i dužnost da izdržava dete. Ako je poverilac izdržavanja dete, visina izdržavanja treba da omogući takav nivo životnog standarda kakav uživa roditelj, dužnik izdržavanja.

Pravo na deobu zajedničke imovine

Prilikom razvoda braka Vaša prava se odnose i na pravo deobe zajedničke imovine stečene tokom vanbračne i bračne zajednice. Pod vanbračnom zajednicom se podrazumeva trajnija zajednica života žene I muškarca , između kojih nema bračnih smetnji. Pretpostavke koje je sudska praksa usvojila kao bitne za postojanje vanbračne zajednice su, izmedju ostalih: zajednica života u istom prostoru najmanje 3 godine, emocionalna povezanost, zajedničko dete ( poželjan, ne I nužan uslov). U slučaju sudske deobe neophodno je dokazati činjenice koje su relevantne za postojanje vanbračne zajednice.  Pod zajedničkom imovinom se podrazumeva imovina koju su supružnici stekli radom u toku trajanja zajednice života u braku ( član 171 stav 1). Deobom zajedničke imovine, u smislu zakona, smatra se utvrđivanje suvlasničkog odnosno supoverilačkog udela svakog supružnka u zajedničkoj imovini (od člana 177 do člana 185 Zakona)

E-Klinika „Pro Bono“ i Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu

(Ovaj odgovor su izradili studenti IV godine Pravnog fakulteta u okviru predmeta E-Klinika koji se organizuje u saradnji sa portalom www.besplatnapravnaedukacija.rs organizacije „Pro Bono“)