Poštovani,
Posebnu imovinu supružnika čini imovina stečena pre sklapanja braka i imovina stečena u toku trajanja braka besteretno (znači ne zajedničkim radom supružnika već, npr. nasleđem, poklonom). Ugovor o doživotnom izdržavanju je po svojoj prirodi teretan ugovor i samim tim se imovina stečena tim ugovorom ne svrstava u posebnu imovinu supružnika.
“Ugovor o doživotnom izdržavanju je teretan ugovor kojim se imovina stiče kao naknada za učinjene usluge različitih oblika pomaganja i izdržavanja primaoca izdržavanja. Stoga, ukoliko su se oba bračna druga u izvršavanju obaveze izdržavanja prema primaocu izdržavanja, ponašali kao jedna ugovorna strana i angažovali se u svim poslovima savesno prema drugom saugovaraču, a solidarno u međusobnom odnosu bračnih drugova koji dele sve obaveze domaćinstva, pa i ovu prema trećem licu preuzetu ugovorom, onda je opravdano da se takva uzajamna solidarnost u izvršavanju obaveza vrednuje kroz njihov jednak doprinos u sticanju imovine kao rezultat njihovog zajedničkog rada, nezavisno ko je od njih, zbog posebnog odnosa sa primaocem izdržavanja sa njim zaključio ugovor i bez obzira na njihov pojedinačni doprinos u sticanju preostalih dobara zajedničke imovine.” (Presuda Okružnog suda u Beogradu, Gž. 2576/2003 od 30.6.2003. godine)
Dakle, imovina koju jedan bračni drug u toku trajanja bračne zajednice stekne po osnovu ugovora o doživotnom izdržavanju, ukoliko su se o izvršavanju ugovornih obaveza starale obe ugovorne strane, zajednička je imovina bračnih drugova.
Što se tiče poreza na prenos apsolutnih prava, poreska obaveza nastaje danom zaključenja ugovora o prenosu apsolutnih prava. Ako ugovor o prenosu apsolutnog prava ili odluka suda, odnosno rešenje nadležnog upravnog organa nisu prijavljeni ili su prijavljeni neblagovremeno, smatraće se da je poreska obaveza nastala danom saznanja nadležnog poreskog organa (član 29. stav 8. Zakona o porezima na imovinu). Odredbom člana 36. stav 1. Zakona propisano je da je obveznik poreza na prenos apsolutnih prava dužan da podnese poresku prijavu, sa tačnim podacima, u roku od 10 dana od dana nastanka poreske obaveze, sa odgovarajućom dokumentacijom potrebnom za utvrđivanje poreske obaveze. Prema odredbi člana 39. stav 2. Zakona, porez na nasleđe i poklon i porez na prenos apsolutnih prava utvrđuje se rešenjem poreskog organa. Odredbom člana 40. Zakona, propisano je da se porez na nasleđe i poklon i porez na prenos apsolutnih prava plaćaju u roku od 15 dana od dana dostavljanja rešenja. Prema odredbi člana 75. stav 2. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji, na dugovani porez i sporedna poreska davanja kamata se obračunava počev od narednog dana od dana dospelosti.
Prema tome, kada ugovor o prenosu apsolutnog prava nije prijavljen, ili je prijavljen neblagovremeno (odnosno kada poreski obveznik nije podneo poresku prijavu sa odgovarajućom dokumentacijom potrebnom za utvrđivanje poreske obaveze u Zakonom propisanom roku), smatraće se da je poreska obaveza na prenos apsolutnih prava nastala danom saznanja nadležnog poreskog organa za prenos apsolutnog prava. U tom slučaju je poreski organ nadležan da preduzme zakonom propisane radnje kojima se ustanovljava postojanje pojedinačne poreske obaveze (i da rešenjem odredi poreskog obveznika, poresku osnovicu i iznos poreske obaveze, uz nalog poreskom obvezniku da porez plati u roku od 15 dana od dana dostavljanja tog rešenja – na propisani uplatni račun javnih prihoda). Počev od narednog dana od isteka roka za plaćanje utvrđenog poreza na prenos apsolutnih prava (odnosno od 16-og dana od dana dostavljanja rešenja o utvrđivanju tog poreza), na dugovani porez i sporedna poreska davanja se obračunava kamata. Činjenično stanje od uticaja na postojanje i visinu poreske obaveze na prenos apsolutnih prava u svakom konkretnom slučaju utvrđuje nadležni poreski organ.
Mladi Pro Bono