Poštovani,
Zakonom o radu (br. 24/2005 i 61/2005 – dalje: Zakon) propisani su uslovi za zasnivanje radnog odnosa, između ostalog, da radni odnos može da se zasnuje sa licem koje ima najmanje 15 godina života i ispunjava druge uslove za rad na određenim poslovima, utvrđene zakonom.
Zakonom su propisane minimalne godine života za zasnivanje radnog odnosa, a gornja starosna granica do koje zaposleni može da ostane u radnom odnosu nije propisana.
Navedene odredbe ukazuju da nema zakonskih smetnji da poslodavac zasnuje radni odnos sa starosnim penzionerom.
Radni odnos sa penzionisanim licem (starosnim ili porodičnim penzionerom) zasniva se zaključivanjem ugovora o radu u skladu sa članom 30. Zakona, kojim penzionisano lice stiče status zaposlenog. Po tom osnovu je izjednačeno sa ostalim zaposlenima kod poslodavca. To znači da po osnovu radnog odnosa ima sva prava, obaveze i odgovornosti u skladu sa zakonom, opštim aktom i ugovorom o radu, kao i ostali zaposleni.
Starosni penzioner, pored toga što može da zasnuje radni odnos, može se baviti i samostalnom delatnošću. Za to vreme mu se ne obustavlja isplata penzije.
Penzionisano lice kao preduzetnik plaća:
– porez na prihod od samostalne delatnosti,
– doprinos za PIO, a
– ne plaća doprinose za zdravstveno osiguranje i za slučaj nezaposlenosti jer je osiguran po drugom osnovu (kao penzioner).
Korisnik starosne penzije, koji se zaposli ili pocne da obavlja samostalnu delatnost ima pravo po prestanku tog rada, na ponovno odredjivanje penzije pod dva uslova – da je radni odnos trajao najmanje godinu dana i da je za to vreme uredno placan doprinos.
Saradnici za Radno pravo
Tatjana Nikolić i Radmila Ješić